Üstün zekalı çocuklar söz konusu olduklarında ilk ve en önemli durumlardan birisi bu çocukların belirlenmesidir. Çünkü bu sayede onların psikolojik, kişisel, sosyal ve akademik yaşamlarındaki ihtiyaçları tespit edilecek ve gelişimleri için uygun adımlar planlanacaktır. Yoksa bu çocuklar arkadaş ilişkilerinde güçlükler yaşar, derslere ilgisiz ve akademik başarısı düşük olurlar.
Çocuğun üstün zekalı olup olmadığını anlama yolları
- Üstün zekalı olup olmadığını bilmek için, bu çocukların bazı niteliklerini bilmek gerekmektedir.
- Üstün zekalı çocuklar, dikkatlerini doğumdan itibaren yaşıtlarına nazaran daha uzun süre odaklayabilmektedirler.
- Soyut düşünmeleri daha da gelişmiştir.
- Kolayca kavram oluşturabilmektedirler.
- Düşünceleri akıcıdır. Sözcük dağarcıkları geniş ve ezberleme yetenekleri ise gelişmiştir.
- Kendi başlarına okumayı öğrenebilmektedirler.
- Yaşıtlarına göre sayılara daha önce ilgi duymaya başlayabilir ve zaman kavramı da erkenden gelişebilir.
- İki işi aynı anda yapabilirler. Bunların yanı sırada erken dönemden itibaren daha sağlıklı, fiziksel gelişimleri daha iyi ve duyuları hassastır.
- Bu özelliklerden birkaçı olduğu durumlarda, üstün zekalı olma ihtimalleri de yüksektir.
- 6 ile 16 yaş arasındaki çocuklar için Weschler Zeka Testi (WISC-R) uygulanmaktadır.
- 2 yaş 6 ay ile 7 yaş 3 ay arasındaki çocuklar için ise Weschler Okul öncesi ve Birincil Zeka Ölçeği (WPPSI) uygulanmaktadır.
- Fakat bir çocuğun üstün zekalı olup olmadığına karar vermeden önce bu testlerin sonuçları ile sınırlı kalınmamalıdır.
- Bu testlerin yanı sıra öğretmenlerin ve psikologların değerlendirmeleri de önemlidir.
Yalnızca Türk Psikologlar Derneği tarafından verilen WISC-R testi uygulama sertifikasına sahip olanlar uygulayabilirler. Aileler testi uygulayan kişiye bu sertifikaya sahip olup olmadıklarını sormalıdırlar.
Üstün Zekalı Çocuğa Eğitim
Akademik ihtiyaçları ve güçlü oldukları alanlardaki ihtiyaçlarını karşılamak için farklılaştırılmış eğitim modeli uygulanmalıdır. Ülkemizde ise özel programlarda eğitim veren okullar mevcuttur.
Aileler Üstün Zekalı Çocuğa Nasıl Davranmalıdır?
- Ailenin üstün zekalı çocuklarına karşı tutumları akademik, sosyal ve psikolojik gelişimleri açısından çok değerlidir.
- Ebeveynlerin, çocuklarının üstün zekalı olmasından kaynaklanan belirli davranış, duygu ve düşüncelerinin farkında olması, bunları anlamlandırabiliyor olması ve uygun tepkiler vermesi çok önemlidir.
- Ebeveynlere gelişimlerini destelemek adına önemli görevler düşmektedir.